C.S. Lewis heeft in 1944 een aantal radiovoordrachten gehouden, die hij later titelde 'Beyond Personality'. Hierin weet hij rake dingen te zeggen over de verhouding tussen persoonlijkheid en geloof, of persoonlijkheid en de nieuwe mens.
"Een 'aardig mens' zijn, een gezonde, harmonische persoonlijkheid, is een voortreffelijk ding. Wij moeten met alle medische, pedagogische, economische en politieke middelen, die ons ten dienste staan, trachten een wereld voort te brengen, waarin het grootst mogelijk aantal 'aardige mensen' opgroeit, evenals we moeten trachten een wereld tot stand te brengen waarin allen genoeg hebben te eten. Maar al zouden we er in slagen iedereen tot een 'prettig mens' te maken, dan moeten we toch niet menen dat we hun ziel daardoor hebben gered. Een wereld vol prettige mensen, die zelf tevreden zijn met hun prettige aard, die niet verder zien en die aan God de rug blijven toekeren, heeft een even schreiende behoefte aan redding als de ellendigste wereld die zich laat denken; en misschien is ze nog veel moeilijker te redden." (68)
"God is mens geworden met het doel geschapen wezens te veranderen in Zijn kinderen. Hij is niet alleen gekomen om het oude slag mensen te verbeteren, maar om een heel nieuw soort mensen te scheppen." (69)
"Ik heb Christus het voorbeeld genoemd van de nieuwe mens. Het spreekt echter vanzelf, dat Hij veel meer is dan dat. Hij is slechts een nieuwe mens zonder meer, een exemplaar van de nieuwe soort: Hij is dè nieuwe mens. Hij is oorsprong, middelpunt en leven van alle andere nieuwe mensen. Hij treedt uit eigen verkiezing binnen in het geschapen heelal als de drager van de zoè, het nieuwe leven. - Ik bedoel natuurlijk 'nieuw' wat ons betreft; in haar eigen wereld heeft die zoè reeds van eeuwigheid af bestaan. - En Christus deelt dat leven niet mede door overerving, maar door wat ik heb genoemd 'heilzame infectie'. Wie het van Hem ontvangt, ontvangt het door persoonlijke verbinding met Hem. Wij mensen worden alleen 'nieuw' door het 'zijn in Hem'." (74)
"Hoe meer we verlost worden van onszelf en voor zijn rekening komen, des te meer worden we in waarheid onszelf. (...) Eerst als ik tot Christus ga en mijzelf aan zijn persoonlijkheid overgeef, ontstaat er in mij het begin van een persoonlijkheid die ik in waarheid zèlf ben.
Zolang u niet uzelf, uw 'ik', aan Hem hebt overgeven, zult u geen werkelijk 'zelf' hebben." (79)
Ai! Deze rede is hard voor de moderne psychologie en alle zelfhulpboeken om een betere persoonlijkheid te krijgen.
"Wat in u niet gestorven is zal nooit uit de dood worden opgewekt. Als u het van uzelf blijft verwachten zult u op den duur niets anders vinden dan haat, eenzaamheid, wanhoop, verbittering en ondergang. Maar als u het van Christus verwacht zult u Hem vinden en ìn Hem al het andere." (80)
Enkele citaten uit C.S. Lewis, De beeldhouwer en zijn beeld. Gedachten over God en mens (Ten Have, 5e druk, 1991). In het Engels: Beyong Personality, later opgenomen in Mere Christianity (Ned. vert.: Onversneden christendom, 1999)
